Οἱ πειρασμοί

Kανείς δέν μπορεῖ νά προκόψει στήν ἀρετή, ἄν δέν εἶναι ἕτοιμος ν᾿ ἀντιμετωπίσει τούς πειρασμούς. Καί πρῶτα πρέπει να πιστέψει ὅτι οἱ θλίψεις, οἱ στενοχώριες καί γενικά οἱ πειρασμοί ὠφελοῦν τήν ψυχή. Τό πρῶτο λοιπόν πού ἔχουμε να κάνουμε εἶναι ν’ ἀγαπήσουμε τίς θλίψεις.

Μή συμβουλευθεῖς ποτέ κάποιον πού δέν ἔχει τήν ἴδια διαγωγή μέ σένα, ἔστω κι ἄν εἶναι σοφός. Καλύτερα εἶναι νά ζητήσεις συμβουλή ἀπό ἕναν ἀγράμματο, ἀλλά ἐνάρετο ἄνθρωπο, παρά ἀπό ἕνα σοφό, ἀλλά ξένο πρός τά θεῖα καί τήν ἀρετή. Αὐτός πού θά τόν συμβουλευθεῖς γιά τή ζωή σου, πρέπει νά ἔχει ὁ ἴδιος ἐφαρμόσει αὐτά πού θά σέ διδάξει. Ὁ ἄνθρωπος πού μέ πολλή ὑπομονή δέχθηκε τούς πειρασμούς καί τούς ἀντιμετώπισε καλά, αὐτός μπορεῖ πολλά νά σοῦ προσφέρει. Γιατί δέν εἶν’ εὔκολο στον καθένα να καθοδηγεῖ τούς ἄλλους στήν ἀρετή καί στήν ἀντιμετώπιση τῶν πειρασμῶν.

Πρέπει να γνωρίζεις ὅτι τό χαρακτηριστικό τῆς ἀρετῆς, εἶναι ἡ εἰρήνη τῆς καρδιᾶς. Αὐτό τόν δρόμο βάδισαν οἱ ἅγιοι. Γιατί ὅσο ὑπομένεις τούς πειρασμούς και προχωρᾶς στὴν ἀρετή, τόσο πλησιάζεις στή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Καί ὅσο προχωρᾶς καί προοδεύεις στήν ἀρετή, τόσο οἱ πειρασμοί γίνονται δυνατώτεροι.

Οἱ θλίψεις πού παραχωρεῖ ὁ Θεός δίνονται γιά τήν πνευματική μας προκοπή. Ὁ Θεός δέν μᾶς ἐκδικεῖται γιά τίς ἁμαρτίες μας. ᾿Αντίθετα, μᾶς ἀγαπάει περισσότερο και θέλει να διορθωθοῦμε. Τούς πειρασμούς πρέπει νά τούς θέλουμε, ὅσο κι ἄν μᾶς στενοχωροῦν. Καί μή ξεχνᾶμε ὅτι ὁ Θεός ἐπιτρέπει τους πειρασμούς ἀνάλογα μέ τήν πνευματική δύναμη πού ἔχει ὁ καθένας μας.

Ὁ Θεός δέν δίνει χαρίσματα στόν ἄνθρωπο ἄν προηγουμένως δέν ἔχει ὑπομείνει τούς πειρασμούς καί τίς θλίψεις που παραχωρεῖ. Καί αὐτό εἶναι ἔργο τῆς θείας σοφίας, τήν ὁποία δέν καταλαβαίνουν οἱ ἄνθρωποι. Ὅταν μέ ὑπομονή δεχθεῖς τίς θλίψεις καί τίς στενοχώριες, τότε θά σέ ἀμείψει ὁ Θεός μέ θεῖα χαρίσματα. Γιατί μετά ἀπό τή θλίψη καί τή δοκιμασία ἔρχεται ἡ παρηγοριά. Ὅσοι ὑπομένουν τούς πειρασμούς, αὖτοί ἀπολαμβάνουν καί τ’ ἀγαθά πού στέλνει ὁ Θεός. Πρῶτα θά γευθεῖ κανείς τήν πικρία τῶν πειρασμῶν καί μετά θ’ ἀπολαύσει τή γλυκύτητα τῆς θείας χάριτος.

Ὅταν ἔρχονται πειρασμοί, πρέπει νά μᾶς κατέχουν δυό αἰσθήματα, χαρᾶς καί φόβου. Χαρᾶς γιατί ἀξιωθήκαμε να περπατήσουμε τον δρόμο που περπάτησαν ὁ Κύριος καί οἱ ἅγιοι. Καί φόβου, μήπως ἀπό τήν ὑπερηφάνειά μας ἔρχονται οἱ πειρασμοί. Μήν ξεχνᾶμε ὅτι τό καλό συνοδεύεται πάντοτε ἀπό τή θλίψη. Ἡ ὀκνηρία καί ἡ ἔλλειψη φροντίδος για τήν σωτηρία μας παραλύουν τήν ψυχή καί δέν τήν ἀφήνουν να πλησιάσει τόν Θεό καί νά ὑπομείνει σωστά τούς πειρασμούς πού παραχωρεῖ γιά τό καλό μας.

Στούς πειρασμούς – τήν ὥρα ἐκείνη τῆς μεγάλης ψυχικῆς φουρτούνας – μᾶς φαίνεται ὅτι ὅλοι μᾶς ἐγκαταλείπουν καί δέν ὑπάρχει ἀπό πουθενά ἐλπίδα σωτηρίας. Ὅλα μᾶς φαίνονται μαῦρα καί σκοτεινά. ᾿Αλλά μή χάνουμε το θάρρος μας καί μήν ἀπελπιζόμαστε. Μετά ἀπό τήν τρικυμία ἔρχεται ἡ γαλήνη. Ὁ καλός Θεός τά οἰκονομεῖ τόσο ὡραῖα γιά τόν καθένα μας, ὥστε νά μήν ἐπιτρέπει νά μᾶς ἔρχονται πειρασμοί μεγαλύτεροι ἀπό τή δύναμή μας. Στούς πειρασμούς εἶναι συγκερασμένα ἡ παρηγοριά καί ἡ δυστυχία, τό φῶς καί τό σκοτάδι, ἡ στενοχώρια καί ἡ εὐτυχία. Αὐτοί οἱ πειρασμοί εἶναι τό σημάδι τῆς ψυχικῆς προκοπῆς τοῦ ἀνθρώπου. Τήν ὥρα τῶν πειρασμῶν ἔχουμε βοηθό μας τόν ζωντανό Θεό! Γιατί λοιπόν νά φοβηθοῦμε;

Στούς ὑπερήφανους πού μέ τήν ἀναισχυντία τους αὐτή προσβάλλουν τήν ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ, ἔρχονται μεγάλοι πειρασμοί. Κι αὐτό τό ἐπιτρέπει ὁ Θεός γιά νά τούς ταπεινώσει. Σ’ ἐκείνους πού σηκώνουν τό ἀνάστημά τους ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ, παραχωρεῖ ὁ Θεός φοβερές δοκιμασίες, ὅπως εἶναι ὁ πόλεμος πού κάνει ὁ σατανᾶς μέ τούς αἰσχρούς λογισμούς, μέ τόν θυμό, μέ τίς κακές συναναστροφές καί μέ τά τόσα ἄλλα κακά. Ἡ ἀρχή ὅλων τῶν πειρασμῶν εἶναι τό νά θεωρεῖ κανείς τόν ἑαυτό του σοφό καί φρόνιμο. Γι’ αυτό χρειάζεται να πολεμήσει κανείς ἀπό τήν ἀρχή τήν ὑπερηφάνεια, ώστε νά μή ρίξει ρίζες μέσα στήν ψυχή, ὁπότε εἶναι δύσκολο νά ξεριζωθεῖ.

Στίς θλίψεις καί στίς δύσκολες καταστάσεις πού θα ἀντιμετωπίσουμε χρειάζεται υπομονή. Άλλος τρόπος ἀντιμετωπίσεως δεν υπάρχει. Ἡ ὑπομονή διώχνει τὴν πικρία τῶν συμφορῶν.

Στους πειρασμούς χρειάζεται αντίσταση. Δεν πρέπει νὰ τοὺς ἀντιμετωπίζουμε με απραξία και ακηδία. Όταν ἀνοίξουμε τις πόρτες τῆς ψυχής μας, τότε θα μπει μέσα ή σύγχυση, ή ταραχή, ή βλασφημία, ή μεμψιμοιρία, οἱ διεστραμμένοι λογισμοί και τόσα άλλα κακά που βλάπτουν την ψυχή μας. Καί ἡ αἰτία αὐτῶν τῶν κακῶν εἶναι ἡ ἀμέλειά μας.

Για να θεραπευθοῦμε ἀπό τίς ἀρρώστιες αὐτές χρειάζεται ταπείνωση. Χωρίς τήν ταπείνωση οι πειρασμοί θὰ ἔρχονται μεγαλύτεροι καί σφοδρότεροι. Αὐτή εἶναι ἡ ἀλήθεια. Προσπάθησε ν’ ἀποκτήσεις τήν ταπεινοφροσύνη καί θά σ᾿ ἐλεήσει ὁ Θεός. ᾿Ανάλογα με την ταπείνωση στέλνει ὁ Θεός καί τήν ὑπομονή. Και μὲ τὴν ὑπομονή γίνεται πιό ελαφρὸ τὸ βάρος τῶν θλίψεων καί τῶν συμφορῶν. Τότε τὸ Πνεῦμα τὸ ῞Αγιο θά κατοικήσει στην καρδιά σου. Ὁ Θεός, πού είναι όλος ἀγάπη, δέν διώχνει ἀμέσως τούς πειρασμούς, γιατί γνωρίζει ὅτι αὐτό δέν εἶναι γιά τό ψυχικό μας συμφέρον, ἀλλὰ δίνει τήν ὑπομονή καί μ᾿ αὐτήν ἔρχονται όλα τα καλά.

Ἔνοχοι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ εἴμαστε ὅταν ὑποχωροῦμε στους πειρασμούς, καί ὄχι ὅταν μᾶς προσβάλλουν. Η προσβολή τῶν πειρασμῶν θά γίνει όπωσδήποτε γιατί έτσι θα δοκιμασθοῦμε. Ἐμεῖς ὅμως δέν πρέπει να τους δεχόμαστε γιά νά μή μολύνεται ἡ ψυχή μας. Οι ἅγιοι ὑπομένοντας τους πειρασμούς έφτασαν σε μεγάλα μέτρα ἀρετῆς. Η δοκιμασία κάνει τόν ἄνθρωπο δυνατό και ξεκαθαρίζεται μέσα του το καλό ἀπὸ τὸ κακό.

Θα μπορούσε να ρωτήσει κάποιος. Δὲν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος γιὰ νὰ μᾶς δοκιμάσει ὁ Θεός; Γιατί ὁ Θεός ἐπιτρέπει νά ὑποφέρουν τα παιδιά του; Ὁ Θεός ὅρισε ἔτσι, γιατί ἄν δέν δοκιμάσει κανείς τό κακό, δέν θά αἰσθανθεῖ ποτέ τή γλυκύτητα τοῦ καλοῦ. Μπορεῖ νά λυγίζουμε σάν ἄνθρωποι. Ὁ Θεός δέν μετράει τήν πτώση, ὅσο τήν ἀνόρθωση καί τόν ἀγώνα γιά τήν κατάκτηση τῆς ἀρετῆς. ᾿Ακόμη στούς πειρασμούς νοιώθουμε καί τήν ἀνθρώπινη ἀδυναμία και συνειδητοποιοῦμε ὅτι χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ δέν μποροῦμε νά κάνουμε τίποτε. ῎Αν ἀφήσει ἐλεύθερο τόν σατανᾶ ὁ Θεός, τότε ἡ θέση μας θά εἶναι τραγική. Τοῦ ἐπιτρέπει τόσο μόνο νά ἐπέμβει, ὅσο ὁρίζει Ἐκεῖνος, πού εἶναι ὁ παιδαγωγός τῆς ψυχῆς μας. Αὐτοί πού προχώρησαν στήν ἀρετή φυλάχτηκαν ἀπό τή θεία δύναμη καί ἔδιωξαν ἀπό τήν ψυχή τους τα καταστρεπτικά πάθη. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀναφέρει ὅτι ἐπέτρεψε ὁ Θεός νά ἔχει σοβαρό πειρασμό, γιά νά μήν ὑπερηφανεύεται. Τοῦ δόθηκε «σκόλοψ τῇ σαρκί, ἵνα μή ὑπεραίρεται».

᾿Ακόμη ἀπό τούς πειρασμούς ἀποκτᾶ κανείς καί πίστη. Ὁ πειρασμός ὠφελεῖ κάθε ἄνθρωπο. Οἱ ἀγωνιστές πειράζονται περισσότερο ὅταν αὐξήσουν τόν πνευματικό τους πλοῦτο. Μέ τούς πειρασμούς αὐτοί πού κοιμοῦνται ξυπνᾶνε καί αὐτοί πού εἶναι μακρυά ἀπό τό Θεό τόν πλησιάζουν πιό πολύ.

Ὁ ἄνθρωπος πού δέν ἀγωνίζεται, δέν δέχεται τόν πλοῦτο τῆς βοήθειας τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό ὁ Θεός πειράζει καί βασανίζει πρῶτα τούς δούλους Του καί ἀφοῦ ὑπομείνουν καρτερικά τούς πειρασμούς, μετά τούς δινει τήν ἀμοιβή. “Ας δοξάζουμε τόν Θεό πού μᾶς δίνει φάρμακα, ώστε μετά ἀπ’ αὐτά νά μᾶς ἔρθει ἡ ψυχική ὑγεία καί ἡ παρηγοριά.

Δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος πού νά μήν κουράζεται καί νά μή δυσανασχετεῖ τήν ὥρα τοῦ πειρασμοῦ. Κι αὐτοί οἱ ἅγιοι ποὺ θαυμάζουμε, ἀντιμετώπισαν τεράστιες εσωτερικές δυσκολίες, ἀλλά δέν ἄφησαν τόν ἀγώνα. Χωρίς τό φάρμακο τῶν πειρασμῶν δέν μπορεῖ νά γιατρευθεῖ κανείς. Ὅμως τό νά ὑπομένουμε τους πειρασμούς δέν ἐξαρτᾶται μόνο ἀπό τή δική μας προσπάθεια, ἀλλά καί ἀπό τή θεία βοήθεια.

Λοιπόν, ἄν ὑπομένουμε μέ καρτερία τούς πειρασμούς ὁ Θεός δέν θά μᾶς ἐγκαταλείψει καί θά μᾶς στείλει τή βοήθειά Του, ὥστε νά προκόψουμε στήν ἀρετή καί νά ἑνωθοῦμε μαζί Του.

Πηγή: Ιερά Μονή Παρακλήτου